the9pm

Mình làm đủ nghề kể cả sales. Mà thực ra thì có làm Marketing hay Bác sỹ, hay Giáo viên, thì song song với chuyên môn chính, chúng ta luôn luôn bán hàng. Và trong giao tiếp hàng ngày, chúng ta vẫn luôn bán hàng mọi lúc mọi nơi rồi chứ không chỉ phải làm sales mới bán hàng.
Như là:

Trình sếp kế hoạch marketing cho sản phẩm mới,
Rủ chồng cúp làm đưa mình đi cafe sáng thứ 3 trời mát nhẹ nhiều mây,
Dụ con uống thuốc hơi the khi ho sù sụ,
Thuyết phục bản thân hết sức cảnh giác với nợ thẻ tín dụng và các đơn hàng shopee ship đều đặn mỗi ngày.

Mọi ngành nghề, mọi giao tiếp, mọi tương tác đâu đó đều ẩn cùng bản chất:
Thuyết phục ai đó (hoặc bản thân) thực hiện một hành động nào đó.
Bán hàng = bán ý tưởng, thuyết phục hành động để dẫn tới 1 kết quả nào đó mình mong muốn.

Có hai điểm mà mình đã đúc kết/học hỏi/trải nghiệm thực tế được trong nhiều năm bán hàng một cách có ý thức (và cả rất vô thức):

1. Ai cũng có cảm xúc nhất định đằng sau hành động của mình. Mua hay không mua. Được thuyết phục hay không. Bản chất là do cảm xúc này thúc đẩy quyết định hành động. Chúng ta thường hay lầm tưởng mình quyết định dựa trên lý lẽ, logic nhưng thực tế là cảm xúc quyết định và chúng ta tìm lý lẽ/logic để hợp lý hoá cảm xúc chúng ta sẵn có. Cho nên trong việc bán hàng, hiểu cảm xúc của đối phương là điều quan trọng nhất.

Thế nhưng…

2. Ít ai trong chúng ta hay người bán hàng thực sự chịu khó tìm hiểu cái cảm xúc và nhu cầu của người đối diện. Người có khả năng đặt câu hỏi đúng để tìm ra được cảm xúc, nhu cầu lại càng ít hơn. Người có khả năng lắng nghe thấu cảm thực sự để hiểu được người gì đối phương chia sẻ càng hiếm hơn. Đôi khi mình mua 1 chiếc áo không phải vì cần mua áo, mà vì mình đang thiếu tự tin với bẻ bề ngoài. hoặc để xả stress. hoặc tiêu tiền để chọc tức chồng. hoặc ghen tị với 1 đồng nghiệp xinh đẹp.

Vì ai cũng chỉ quan tâm tới kết quả mình muốn đạt được.
Như chốt được đơn.
Như sếp duyệt ý tưởng.
Như chồng chiều mình hơn.
Mà ít ai thực sự quan tâm hay chăm sóc cảm xúc đối phương và nhu cầu thực sự của đối phương.

Vì chỉ quan tâm tới mình muốn gì mà quên mất tìm hiểu người đối diện muốn gì, nên khi làm sales hay thuyết phục chồng – con – sếp – khách theo ý mình đôi khi cảm thấy mệt mỏi vô cùng. Nó như là một cuộc đấu tranh nài nỉ và cả trách móc, thất vọng hơn là một sự hỗ trợ, giúp đỡ nhau từ hai bên.

Nói cao siêu chút là mình đang làm mọi thứ để thoả mãn cái tôi của mình và chưa mở lòng để từ bi thương người kia, lắng nghe người kia, và đáp ứng nhu cầu của họ.

Chỉ cần chuyển sự tập trung một chút, hít một hơi dài…

Thay vì tập trung vào việc phải chốt đơn này, dừng lại, hít thở và tự hỏi: khách hàng này cần điều gì nhỉ? Tại sao họ lại hỏi mua hợp đồng này? Hay chồng/con có trăn trở, cảm xúc hay sợ hãi gì? Mình có thể hỗ trợ gì? mình có thể mang đến điều gì người này cần?

Làm cách nào để trong một tương tác thật ngắn ngủi của chúng ta trên trái đất này được thong thả hơn? Thương nhiều hơn và hiểu nhiều hơn?